Đừng dùng AI tạo sinh (GenAI) như ChatGPT cho 11 việc này

Đừng dùng GenAI trong 11 trường hợp sau. Tạo bởi Recraft AI cho Blog Chuyendoi.so

Trong thời đại công nghệ tiên tiến và trí tuệ nhân tạo, các công cụ chatbot AI tạo sinh (Generative AI hay Gen AI) như ChatGPT của OpenAI đã trở nên ngày càng phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Mặc dù ChatGPT nói riêng và AI tạo sinh nói chung là công cụ mạnh mẽ và hữu ích, nhưng có những giới hạn và rủi ro quan trọng mà người dùng cần hiểu rõ. 

Trên CNET đã có bài viết cảnh báo về 11 việc mà bạn không nên sử dụng ChatGPT để làm. Blog Chuyểnđổi.số xin được dịch lại và gửi tới quý độc giả. 

Mở đầu

Có rất nhiều thứ bạn có thể làm với AI tạo sinh như ChatGPT, và có vẻ như danh sách đó ngày càng dài ra mỗi ngày. Chatbot trên nền tảng ngôn ngữ lớn mạnh mẽ này có thể giúp bạn tạo ngân sách, lập kế hoạch bữa ăn trong tuần, đạt được mục tiêu sức khỏe và khiến việc viết hay lập trình dễ dàng hơn.

Nhưng bạn không muốn cho ChatGPT quyền tự do hoàn toàn trong cuộc sống của mình. Nó không giỏi mọi thứ - thực tế, nó có thể khá đáng ngờ ở rất nhiều việc.

ChatGPT đôi khi ảo tưởng thông tin và trình bày nó như sự thật, và đôi khi có thể không có thông tin cập nhật. Nó cực kỳ tự tin, ngay cả khi nó hoàn toàn sai. (Điều tương tự cũng có thể nói về các công cụ AI tạo sinh khác, tất nhiên.)

Điều đó quan trọng khi mức độ rủi ro cao hơn, như khi thuế, hóa đơn y tế, ra tòa án hoặc số dư ngân hàng tham gia vào cuộc trò chuyện. Nếu bạn không chắc chắn về việc khi nào việc nhờ ChatGPT có thể rủi ro, đây là 11 tình huống khi bạn nên bỏ AI xuống và chọn lựa chọn khác. Đừng sử dụng ChatGPT cho bất kỳ điều nào sau đây.

1. Chẩn đoán các vấn đề sức khỏe thể chất

Để thoả trí tò mò, tôi đã nhập các triệu chứng bệnh của mình vào ChatGPT, và đọc những câu trả lời cảm giác như cơn ác mộng tồi tệ nhất. Khi bạn nghiền ngẫm các chẩn đoán tiềm năng, bạn có thể biến đổi từ chứng mất nước, rồi cảm cúm đến một số loại ung thư. Tôi có một khối u trên ngực và đã nhập thông tin đó vào ChatGPT. Đúng như dự đoán, nó bảo rằng tôi có thể bị ung thư. Thực tế, đó là khối u lành tính, không phải ung thư và xảy ra ở 1 trong 1.000 người. Bác sĩ được cấp giấy phép đã khẳng định với tôi điều đó.

Tôi không nói rằng ChatGPT không có cách sử dụng tốt cho các vấn đề sức khỏe: Thực tế, AI tạo sinh có thể giúp bạn soạn thảo câu hỏi cho cuộc thăm khám tiếp theo, dịch thuật ngữ y khoa và sắp xếp dòng thời gian triệu chứng để bạn có thể chuẩn bị đi khám tốt hơn. Và điều đó có thể giúp các chuyến thăm khám bác sĩ bớt choáng ngợp hơn. Tuy nhiên, AI không thể ra yêu cầu xét nghiệm hoặc khám cho bạn, và nó chắc chắn không có bảo hiểm sai sót y khoa. Hãy biết giới hạn của nó.

2. Chăm sóc sức khỏe tâm thần của bạn

ChatGPT có thể đưa ra các kỹ thuật tĩnh tâm, đúng vậy, nhưng nó không thể nhấc máy điện thoại khi bạn gặp rắc rối thực sự với sức khỏe tâm thần. Tôi biết một số người sử dụng ChatGPT như một nhà trị liệu thay thế. Corin Cesaric của CNET thấy nó hơi hữu ích để vượt qua nỗi đau buồn, miễn là cô ấy luôn nhớ đến những giới hạn của nó. Nhưng với tư cách là người có một nhà trị liệu rất thực, rất con người, tôi có thể nói với bạn rằng ChatGPT vẫn thực sự chỉ là một sự bắt chước nhạt nhòa trong trường hợp tốt nhất, và cực kỳ rủi ro trong trường hợp tệ nhất.

AI tạo sinh không có kinh nghiệm sống, không thể đọc ngôn ngữ cơ thể hoặc giọng điệu của bạn, và không có khả năng đồng cảm thực sự. Nó chỉ có thể mô phỏng. Một nhà trị liệu có giấy phép hoạt động dưới các quy định pháp lý và quy tắc nghề nghiệp bảo vệ bạn khỏi tổn hại. ChatGPT thì không. Lời khuyên của nó có thể sai lầm, bỏ sót các cờ đỏ hoặc vô tình củng cố những định kiến được tích hợp vào dữ liệu huấn luyện của nó. Hãy để công việc sâu sắc hơn - công việc khó khăn, phức tạp, con người - cho một con người thực sự được đào tạo để xử lý đúng cách. Nếu bạn hoặc ai đó bạn yêu thương đang gặp khủng hoảng, vui lòng quay 988 ở Mỹ, hoặc đường dây nóng địa phương của bạn.

3. Đưa ra quyết định an toàn tức thời

Nếu báo động khí CO (carbon monoxide) của bạn bắt đầu kêu, xin đừng mở ChatGPT và hỏi nó liệu bạn có đang gặp nguy hiểm thực sự không. Tôi sẽ ra ngoài trước và hỏi câu hỏi sau. Các mô hình ngôn ngữ lớn không thể ngửi khí ga, phát hiện khói hoặc điều động đội cấp cứu. Trong một cuộc khủng hoảng, mỗi giây bạn dành để gõ là một giây bạn không sơ tán hoặc gọi kịp cấp cứu. ChatGPT chỉ có thể làm việc với những mảnh thông tin bạn cung cấp cho nó, và trong trường hợp khẩn cấp, có thể quá ít và quá muộn. Vì vậy, hãy coi chatbot của bạn như một người giải thích sau sự cố, không bao giờ là người ứng cứu đầu tiên.

4. Lập kế hoạch tài chính hoặc thuế cá nhân hóa

ChatGPT có thể giải thích ETF là gì, nhưng nó không biết tỷ lệ nợ trên thu nhập của bạn, khung thuế suất của bang, tình trạng khai báo thuế, các khoản khấu trừ, mục tiêu nghỉ hưu hay khẩu vị rủi ro của bạn. Vì dữ liệu huấn luyện của nó có thể không cập nhật đến năm thuế hiện tại và các đợt tăng lãi suất mới nhất, nên hướng dẫn của nó có thể đã lỗi thời khi bạn nhấn enter.

Tôi có những người bạn đưa tổng số tiền từ mẫu 1099 vào ChatGPT để tự làm tờ khai. Chatbot đơn giản không thể thay thế một kế toán công chứng (CPA) - người có thể phát hiện ra một khoản khấu trừ ẩn trị giá vài trăm đô la hoặc chỉ ra một sai lầm có thể khiến bạn mất hàng nghìn đô la. Khi tiền thật, thời hạn nộp hồ sơ và các khoản phạt của cơ quan thuế như IRS đang bị đe dọa, hãy gọi cho một chuyên gia chứ không phải AI. Ngoài ra, hãy lưu ý rằng bất cứ thông tin gì bạn chia sẻ với chatbot AI có thể sẽ trở thành một phần của dữ liệu huấn luyện, bao gồm thu nhập, số an sinh xã hội và thông tin định tuyến ngân hàng của bạn.

5. Xử lý dữ liệu bảo mật hoặc được quy định

Là một nhà báo công nghệ, tôi thấy các thông tin cấm đăng xuất hiện trong hộp thư đến hàng ngày, nhưng tôi chưa bao giờ nghĩ đến việc đưa bất kỳ thông cáo báo chí nào vào ChatGPT để tóm tắt hoặc giải thích thêm. Đó là bởi vì nếu tôi làm như vậy, văn bản đó sẽ thoát khỏi tầm kiểm soát của tôi và đến một máy chủ bên thứ ba nằm ngoài các rào cản của thỏa thuận bảo mật.

Rủi ro tương tự áp dụng cho hợp đồng khách hàng, hồ sơ y tế hoặc bất cứ thứ gì được bảo vệ bởi Đạo luật Quyền riêng tư Người tiêu dùng như HIPAA, GDPR hoặc luật bí mật thương mại thông thường. Điều này cũng áp dụng cho tờ khai thuế thu nhập, giấy khai sinh, bằng lái xe và hộ chiếu của bạn. Một khi thông tin nhạy cảm đã ở trong cửa sổ chat, bạn không thể đảm bảo nó được lưu trữ ở đâu, ai có thể xem xét nội bộ hoặc liệu nó có thể được sử dụng để huấn luyện các mô hình tương lai hay không. ChatGPT cũng không miễn nhiễm với tin tặc và các mối đe dọa bảo mật. Nếu bạn không muốn dán nó vào kênh Slack công khai, thì đừng dán vào ChatGPT.

6. Làm bất cứ điều gì bất hợp pháp

Điều này là hiển nhiên.

7. Gian lận trong bài tập ở trường

Tôi sẽ nói dối nếu nói rằng tôi chưa bao giờ gian lận trong các kỳ thi. Ở trường trung học, tôi đã sử dụng chiếc iPod Touch thế hệ đầu để lén xem một vài phương trình phức tạp mà tôi gặp khó khăn trong việc ghi nhớ trong môn giải tích AP, một hành động mà tôi không đặc biệt tự hào. Nhưng với AI, quy mô gian lận hiện đại khiến điều đó trông có vẻ khá nhẹ nhàng.

Turnitin và các công cụ phát hiện tương tự đang ngày càng giỏi hơn trong việc phát hiện văn xuôi do AI tạo ra mỗi học kỳ, và các giáo sư đã có thể nhận ra "giọng nói ChatGPT" từ xa (cảm ơn vì đã làm hỏng dấu gạch ngang yêu quý của tôi). Đình chỉ, đuổi học và thu hồi bằng cấp là những rủi ro có thực. Tốt nhất là sử dụng ChatGPT như một người bạn học, chứ không phải người viết hộ. Bạn cũng đang tự lừa dối bản thân khỏi việc giáo dục nếu để ChatGPT làm công việc thay cho mình.

8. Theo dõi thông tin và tin tức nóng

Kể từ khi OpenAI tung ra ChatGPT Search vào cuối năm 2024 (và mở rộng cho tất cả mọi người vào tháng 2 năm 2025), chatbot có thể tìm nạp các trang web mới, báo giá cổ phiếu, giá xăng dầu, tỷ số thi đấu thể thao và các số liệu thời gian thực khác ngay khi bạn yêu cầu, hoàn chỉnh với các trích dẫn có thể nhấp để bạn có thể xác minh nguồn. Tuy nhiên, nó sẽ không tự động cập nhật liên tục. Mỗi lần làm mới đều cần một lệnh nhắc mới, vì vậy khi tốc độ là quan trọng, các nguồn cấp dữ liệu trực tiếp, thông cáo báo chí chính thức, trang tin tức, cảnh báo đẩy và phát sóng trực tiếp vẫn là lựa chọn tốt nhất của bạn.

9. Đánh bạc

Thực ra tôi đã may mắn với ChatGPT và trúng một cược ba chiều trong giải vô địch bóng rổ nam NCAA, nhưng tôi sẽ không bao giờ khuyên ai làm điều đó. Tôi đã thấy ChatGPT tưởng tượng và cung cấp thông tin sai lệch về thống kê cầu thủ, báo cáo sai về chấn thương và kỷ lục thắng-thua. Tôi chỉ rút tiền được vì đã kiểm tra kỹ mọi tuyên bố với tỷ lệ cược thời gian thực, và ngay cả khi đó tôi cũng chỉ may mắn. ChatGPT không thể nhìn thấy bảng tỷ số của ngày mai, vì vậy đừng chỉ dựa vào nó để có được chiến thắng đó.

10. Soạn thảo di chúc hoặc hợp đồng ràng buộc pháp lý khác

ChatGPT rất tốt trong việc phân tích các khái niệm cơ bản. Nếu bạn muốn biết thêm về quỹ tín thác sinh tiền có thể hủy ngang, hãy cứ hỏi. Tuy nhiên, ngay khi bạn yêu cầu nó soạn thảo văn bản pháp lý thực tế, bạn đang đánh liều. Các quy tắc về tài sản và luật gia đình khác nhau tùy theo bang, và đôi khi thậm chí theo hạt, vì vậy việc bỏ qua chữ ký nhân chứng hoặc loại bỏ điều khoản công chứng có thể khiến toàn bộ tài liệu của bạn bị loại bỏ. Thay vào đó, hãy để ChatGPT giúp bạn xây dựng danh sách kiểm tra các câu hỏi cho luật sư của mình, sau đó trả tiền cho luật sư đó để biến danh sách kiểm tra đó thành một tài liệu đứng vững trước tòa án.

11. Tạo ra nghệ thuật

Đây không phải là sự thật khách quan, chỉ là ý kiến riêng của tôi, nhưng tôi không tin AI nên được sử dụng để tạo ra nghệ thuật. Tôi không hề chống lại trí tuệ nhân tạo. Tôi sử dụng ChatGPT để động não ý tưởng mới và giúp viết tiêu đề, nhưng đó là bổ sung chứ không phải thay thế. Cứ sử dụng ChatGPT, nhưng xin đừng dùng nó để tạo ra nghệ thuật mà sau đó bạn tự nhận là của mình.

* Bài viết được hỗ trợ chuyển ngữ bởi Claude AI. 

Nguồn tham khảo: 

• If You're Using ChatGPT for Any of These 11 Things, Stop Right Now: https://www.cnet.com/tech/services-and-software/never-use-chatgpt-for-these-11-things/