Trends 8: Một số xu hướng kết hợp: Xe tự lái, Drone, VR/ AR, Industry 4.0

Một trong những ứng dụng thu hút nhiều sự chú ý gần đây là xe tự lái (autonomous car). Đây là một ví dụ tuyệt vời về sự kết hợp của nhiều xu hướng: dữ liệu lớn và phân tích nâng cao, internet vạn vật (IOT), điện toán đám mây và trí tuệ nhân tạo. Các chi tiết thiết kế có thể khác nhau tùy hãng, nhưng hầu hết các hệ thống xe tự lái xe tạo ra và duy trì một bản đồ nội bộ về mọi thứ xung quanh, dựa trên một loạt các cảm biến. Nguyên mẫu tự lái của Uber sử dụng 64 chùm tia laser, cùng với các cảm biến khác để xây dựng bản đồ bên trong. Nguyên mẫu của Google ở các giai đoạn khác nhau sử dụng laser, radar, máy ảnh công suất cao và thậm chí cả sonar (hệ thống định vị dưới nước). Sau đó phần mềm xử lý các đầu vào, vẽ một đường dẫn và gửi hướng dẫn đến bộ truyền động của xe, điều khiển khả năng tăng tốc, phanh và bánh lái. Nếu bạn nhớ tới bài viết về Internet vạn vật (IOT), bạn có thể dễ dàng nhận ra các đặc điểm này chính là IoT, một hệ thống là nhận thức, tự trị và hành động. Điện toán đám mây cho phép liên lạc giữa xe này với các loại xe khác ở các đèn giao thông tiếp theo. Các tín hiệu giao thông này chủ yếu được mã hóa cứng, nhưng AI thu hẹp cho phép đưa ra mô hình phán đoán và phân biệt đối tượng thông minh, tức là, biết sự khác biệt giữa xe đạp với xe máy. Trong khi hầu hết mọi người chỉ cần một vài buổi học lái xe để có thể lái tốt, một chiếc xe tự lái cần hàng ngàn giờ và hàng triệu điểm dữ liệu để "lái" được. Xu hướng xe tự lái rất có thể sẽ biến đổi không chỉ cách chúng ta dùng ô tô, mà cả cách chúng ta làm về vận tải và hậu cần.

Drone (máy bay không người lái) không dựa trên một công nghệ số duy nhất. DroneGrid chẳng hạn, sử dụng drone để truy cập thông tin chính xác về các vị trí, giúp các công ty xây dựng, nông nghiệp, hay năng lượng mặt trời thay đổi cách thức bảo trì và lập kế hoạch. Drone được trang bị camera có độ phân giải cao và phần mềm thông minh. Nó có thể bay quanh khu nhà máy năng lượng mặt trời. Drone có thể chụp ảnh, rồi xử lý theo lô, để dự đoán những điểm bất thường và trực tiếp triển khai việc khắc phục. 

Thực tế ảo (VR - virtual reality) và thực tế tăng cường (AR - augmented reality) là những ví dụ khác về sự kết hợp công nghệ. Khả năng cảm biến, dữ liệu lớn và sức mạnh xử lý mạnh rất cần thiết. Kết hợp xu hướng này có tác động lâu dài chủ yếu tới giải trí tiêu dùng. Tuy nhiên, sự chuyển đổi mạnh mẽ sang AR đã thúc đẩy các ứng dụng kinh doanh mới trong lĩnh vực hậu cần, bảo trì và thiết kế sản phẩm. Công ty Echo Global Logistics chẳng hạn, đã cải thiện vận hành kho hàng qua hệ thống AR. Nhân viên lấy hàng của họ đeo thiết bị AR vào để tìm các tuyến đường phù hợp và chọn đúng mục hiệu quả hơn, từ đó tiết kiệm thời gian và giảm sai sót khi nhấc không đúng kiện hàng xuống 40%. Bạn có thể hình dung tương tự với việc bảo trì các máy móc công nghiệp khổng lồ nếu tuân thủ hướng dẫn AR từng bước. Người bảo trì có thể thấy rõ nơi cần tới, biết được thiết bị hay bộ phận nào bị thiếu, hiểu được nó sẽ lắp ráp với nhau thế nào và chỉ cần làm theo từng bước một. 

Cuộc cách mạng công nghiệp thứ tư (The 4th Industrial Revolution) hay ngành công nghiệp 4.0 (industry 4.0) là một xu hướng kết hợp khác. Bạn có thể đã nghe về nó rất nhiều bởi đây cũng là một trọng tâm mà chính phủ Việt Nam quan tâm. Khi ta kết hợp nhiều xu hướng với nhau, ta sẽ thấy một bức tranh đáng ngạc nhiên về các nhà máy sản xuất hiện đại, một hệ thống được tích hợp hoàn toàn, tự động và tối ưu hóa. Ví dụ tại trung tâm đổi mới của BCG (BCG Innovation center), họ có một mô hình nhà máy sản xuất khai trương ở Paris năm 2016, và khi vận hành ở Đức và Trung Quốc, chúng đã cải thiện năng suất 8% so với các nhà máy truyền thống.

Lưu ý cho doanh nghiệp khi quan sát các xu hướng 

Tác động lan tỏa (Spillover effect) khi ứng dụng trong chuyển đổi số

Rõ ràng, không phải tất cả các xu hướng đều quan trọng như nhau với các doanh nghiệp. Netflix có thể không chịu ảnh hưởng lớn bởi cải tiến công nghệ trong sản xuất bồi đắp, nhưng có thể từ AI, hay thậm chí blockchain khi giao dịch các nội dung số. Có hai điểm lưu ý khi lựa chọn và kết hợp các xu hướng có liên quan tới mình. Đầu tiên, hãy xem tác động thứ cấp hay lan tỏa từ các ngành liền kề. Ví dụ, xe tự lái có ảnh hưởng tới ngành xe hơi và công nghệ phần mềm hay các start ups về AI, như Uber và Google. Tuy nhiên, xe tự lái thông minh cũng có thể thay đổi cách chúng ta vận hành trong nhiều ngành truyền thống, như xây dựng hoặc khai thác mỏ. Thứ hai, hãy nghĩ về các xu hướng đó không chỉ là xu hướng mà còn là cơ hội phát triển hay các phương án khám phá để tạo tăng trưởng mới, ngay cả khi bạn là doanh nghiệp trong ngành. Ban đầu, Amazon chuyển lên cloud là do yêu cầu về cơ sở hạ tầng và vận hành trên toàn cầu. Rồi Amazon Web Services ra đời năm 2006, và giờ là doanh nghiệp 12 tỷ đô. 

• Combination of Trends khóa học Digital Transformation trên Coursera

1. Big Data/ Dữ liệu lớn
2. Shift to the Cloud/ Chuyển dịch lên Điện toán đám mây 
3. Internet of Things/ Internet vạn vật
4. Additive Manufacturing/ Sản xuất bồi đắp hay còn được biết tới với tên khác là in 3D (3D printing)
5. Cyber Security/ An ninh mạng 
6. Artificial Intelligence/ Trí tuệ nhân tạo 
7. Blockchain/ Công nghệ blockchain 
8. Kết hợp các xu hướng (How It All Fits Together) - Autonomous car (Xe tự lái), Drone (máy bay không người lái), Virtual Reality/ Augmented Reality (VR/ AR, thực tế ảo), v.v.