"AI có thể đóng vai trò giải quyết bất bình đẳng tiếp cận y tế, giáo dục, nông nghiệp" - Bill Gates

Chủ tịch Quỹ Gates, ông Bill Gates tại buổi trò chuyện ngày 6/52025 tại Singapore. Nguồn: Straits Times

Chuyển đổi. số chia sẻ rất nhiều góc nhìn của tỷ phú Bill Gates này trong tác động AI (trí tuệ nhân tạo) trong khía cạnh xã hội, như trong y tế, giáo dục, nông nghiệp... và xin dịch lại bài viết này để quý độc giả tham khảo. 

Chủ tịch Quỹ Gates, ông Bill Gates đưa ra phát biểu tại buổi trò chuyện do chủ tịch IMDA và trưởng phòng công nghệ mới nổi của Temasek, Russell Tham điều phối vào ngày 6 tháng 5 năm 2025 tại Singapore. 

"AI có thể đóng vai trò giải quyết bất bình đẳng và nhiều vấn đề xã hội"

Quỹ Gates là một trong những tổ chức từ thiện tư nhân lớn nhất thế giới, với tài sản 69 tỷ USD tính đến năm 2020. Được thành lập vào năm 2000 bởi ông Gates và vợ cũ của ông, bà Melinda French, quỹ này hỗ trợ các sáng kiến trong các lĩnh vực như y tế toàn cầu và giáo dục.

Tại các quốc gia nghèo hơn, nơi việc tiếp cận các dịch vụ y tế còn khan hiếm, các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) có thể đóng vai trò như bác sĩ trong tương lai. Các công cụ như vậy thậm chí có thể được tích hợp vào điện thoại phổ thông để cung cấp cho người dân lịch sử bệnh án và các nguồn tài nguyên phù hợp, cập nhật bằng ngôn ngữ của họ với chi phí thấp. Việc tiếp cận một bác sĩ giỏi từ trước đến nay chỉ là đặc quyền của các nước giàu. 

AI cũng có thể giúp các quốc gia nghèo hơn nâng cao trình độ bằng cách cung cấp các giải pháp trong các lĩnh vực như giáo dục và sức khỏe tâm thần.

Trong nông nghiệp, ông đề xuất sử dụng AI để tư vấn cho nông dân ở các quốc gia này về cách tốt nhất để đối phó với tác động của biến đổi khí hậu đối với cây trồng của họ.

Tuy nhiên, các sáng kiến như vậy sẽ cần đến tài trợ từ thiện để có thể tiếp cận nhiều hơn dân số thế giới.

Cần thêm tài trợ cho nghiên cứu về các bệnh tật ảnh hưởng đến các khu vực kém phát triển, và cho biết ông "về cơ bản không có đối thủ cạnh tranh" trong việc giải quyết các vấn đề như sốt rét và suy dinh dưỡng. Không nên để người dân ở các khu vực như vậy có nhiều khả năng chết do các bệnh ít tác động đến các quốc gia giàu có hơn.

Ông dẫn ví dụ về rotavirus, virus truyền nhiễm gây bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Một nghiên cứu của Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg và Đại học Virginia, được công bố trên The Lancet Global Health vào tháng 4 năm 2024, phát hiện rằng rotavirus đã gây ra hơn 444.000 ca tử vong ở trẻ em trong năm 2021. Trong khi vắc-xin rotavirus dễ dàng có sẵn ở các nước giàu có, chúng ít được tiếp cận hơn ở các quốc gia nghèo hơn, những nơi cần chúng nhiều hơn. Nếu thế giới giàu có giảm tỷ lệ tử vong của mình, thì chúng ta nên lấy bất kỳ công cụ nào đó và làm cho chúng đủ rẻ. 

Và cũng như AI có thể giúp đẩy nhanh việc phát triển các loại thuốc và vắc-xin mang tính cách mạng, các chính phủ cũng có thể sử dụng nó để tăng tốc quá trình quy định cho các phương pháp điều trị như vậy. Trong thập kỷ tới, AI cũng sẽ ngày càng trở nên phải chăng và dễ tiếp cận hơn. "Thật khó để phóng đại mức độ sâu sắc của điều đó, về những gì nó thay đổi."

Khi được hỏi về loại lãnh đạo mà thế giới cần, ông Gates cho biết các nhà lãnh đạo có thể làm việc cùng nhau là rất cần thiết, chỉ ra sự gia tăng phân cực chính trị ở Hoa Kỳ trong những năm gần đây. Cần có sự hợp tác để giải quyết các vấn đề như biến đổi khí hậu, khủng bố và đại dịch. "Tôi nghĩ hợp tác là điều sẽ tạo ra sự khác biệt giữa việc chúng ta xử lý tốt hay không".

Là một trong những cá nhân giàu nhất thế giới, với tài sản ròng 113 tỷ USD, ông Gates cũng phát biểu tại một cuộc thảo luận tại Hội nghị thượng đỉnh Từ thiện Châu Á (Philanthropy Asia Summit), cùng với Tổng thống Singapore, ông Tharman Shanmugaratnam, trong đó ông thông báo rằng Quỹ Gates sẽ mở văn phòng tại Singapore.

Nguồn tham khảo: